Groen in straten en op pleinen

Dit project wil kinderen motiveren om vanuit verwondering over ecosystemen aan de slag te gaan met vergroening. Ze leren zaaien, stekken, scheuren en planten. Eind 2021 zitten er minimaal 5.000 bomen en duizenden plantjes in de grond op een perceel aan de Charles De Costerlaan op Linkeroever. De komende jaren wordt ook de biodiversiteit gemonitord. Een 3/5e medewerker coördineert.

Plukgeluk VZW gaat aan de slag met 500 kinderen uit de 20 basisscholen van het district. Plukgeluk specialiseert zich in educatie voor kinderen omtrent klimaat (vooral m.b.t. landbouw), voedselbossen, biodiversiteit en natuurobservatie. De VZW werkt al jaren op een stukje herstelde natuur van 1 hectare te Vremde waar ze klasjes ontvangt en kinderstages organiseert tijdens de vakantie. Plukgeluk werkt sinds 2019 op vrijwillige basis samen met Klimplant voor het advies en ontwerp van de stadsvoedselbossen in het district. Klimplant heeft in alliantie met Stormkop nu ook een uitvalsbasis waar ze een heel ruim assortiment planten voor een voedselbos onderhouden. De uiteindelijke doelstelling: de impact van alle acties vergroten door ook in te zetten op onderwijs. Na de winterstek in januari en de lessen in februari gaan we de kinderen een Natuurkuur bieden in het voedselbos te Vremde met als doel de jongeren de basis van ecosystemen te tonen met haar gezondheidseffecten. Dit impliceert: goed leren waarnemen (bodem, wind, water, zon, dieren, schimmels…). We leren zodoende de natuur zien als verzorger zodat we er ook zelf voor kunnen zorgen. Het stekproject is in feite de kern van onze missie. Deze praktijkervaring wil de kinderen stimuleren met het besef dat ze bron van verandering kunnen zijn. Waar VZW Klimplant in de stad eetbaar groen zal aanplanten op grotere percelen, gaan de kinderen op zoek naar de kleinere plekjes (aan het werk op een kleinere plek waar het jonge plantgoed kan groeien). Na een jaar werking hopen we de leerkrachten zover te krijgen om zelf aan de slag te gaan en willen we onze invloed bestendigen door te groeien in onze dienstverlening naar alle scholen in de districten. Kinderen kunnen zo regelmatiger verbinding zoeken met de natuur zonder dat dit iets hoeft te kosten en bieden we leerkrachten ook de kans om vaker openluchtlessen op ongekende plekjes te organiseren, waar ze de troeven van natuurcontact aan den lijve ondervinden. Samen speuren we in de stad verder naar mogelijkheden om de natuur een handje te helpen, leggen we waar mogelijk enkele mini bosjes tiny forests aan met eetbaar groen en zetten we ons in voor een evolutie naar klimaatrobuuste natuur. Deze kennis leidt hopelijk tot nog meer verwondering bij de burger en nieuwe initiatieven. Het moet haalbaar zijn om nu reeds met versnipperd groen een tijdelijke ecologische meerwaarde te creëren. Als de werking kan bestendigd worden zou het mooi zijn als we een aanloop kunnen nemen om Ringland in 2030 mee te helpen bebossen met bomen van alle kinderen in Antwerpen. Grote dromen aan lage kosten. De burger kan de voortgang van het project op de voet volgen via Facebook of de plek bezoeken aan de Charles De Costerlaan 1 te Linkeroever. De site is volledig toegankelijk, vanop de straat en vanaf de wandelpaden rondom de appartementen en het lyceum Linkeroever.

We willen het belang van natuurcontact verankeren in de geest van de stedeling door de allerkleinsten te vormen. Zo werkt de waardering door op de lange termijn en kunnen we de natuurvervreemding stoppen. De impact van natuurervaring is vaak blijvend, zeker op jonge leeftijd. Willen we de stad vergroenen en verduurzamen moeten we die barrière overwinnen en de hoofden vergroenen, de geesten ‘rewilden’. We moeten het groen willen zien door er ruimte voor te geven. Vandaar dus dat we gaan stekken en grote partijen plantgoed zullen voortbrengen. In vergelijking met moestuinprojecten is het werken met eetbare meerjarigen veel duurzamer. Tenslotte schakelen we zo een versnelling hoger met de vergroening van de stad. Kinderen zijn de vertellers van morgen en kunnen ervaringen delen en voordelen van natuurcontact inzien. We willen ze de kracht geven om mee te wegen op het beleid en de verandering te beleven. Onrechtstreeks kunnen ze ouders en grootouders inspireren. Daarom moeten we in 2021 samen met de leerkrachten aan de slag door hen te helpen om de natuur in de stad te herontdekken en te stimuleren. We hopen zo de omslag te creëren. Zaadjes planten in hoofden leidt tot miljoenen zaadjes in de stad.

Misschien bereiken we niet alle scholen even goed. Het zou fijn zijn als alle 20 scholen mee instappen. We proberen ons te richten op alles zesdejaars van het district. Door de coronamaatregelen is de zucht naar openluchtklassen misschien vergroot en is de vraag groter dan we kunnen aanbieden. De coronamaatregelen kunnen ook een spelbreker zijn. Leerplannen die niet afgewerkt raken dwingen de school tot een minimumpakket waarbij uitstappen niet kunnen. Een schoolbeleid dat haaks staat op de visie van openluchtklassen kan ook een rem zijn. Leerkrachten en directies bereiken is soms een lastige klus. Via de media proberen we alle scholen enthousiast te maken. Hun werklast is echter groot en iets nieuws organiseren wil niet altijd even goed lukken. We richten ons in de eerste plaats op eetbaar groen en volgen de principes van voedselbossen waarbij we met de natuur meewerken en zo weinig mogelijk proberen te interveniëren. Alleen is eetbaar groen voor 80% uitheems. We kunnen ons beperken tot inheems, maar ook daar wringt het schoentje. Veel van onze soorten zijn niet opgewassen tegen de droogte en zijn eerlijk gezegd nogal saai. Wat kan en mag er dus in de stad? Het beleid loopt soms achterop, zeker wat natuurbeheer betreft worden we nogal snel door de klimaatfeiten ingehaald.

Oktober: zaad van wilde planten verzamelen, vrijwilligers/klasjes. Alle scholen bezoeken-planning Spullen kopen om te vermeerderen: snoeischaren, spitvorken, messen… Tuincentra en kwekerijen aanspreken om snoeihout te verkrijgen. December en januari: stekmateriaal verzamelen en lessen in winterstek Februari: halve lesdagen, theorie en extra briefing leerkrachten. Wandelen en verkennen. Ontwakende natuur onder ogen brengen. Maart: uitplanten stekgoed in wachtbedden (1000m2 minimum), natuurexplosie in voorbereiding, we gaan met de klassen al op verkenning, de insecten die ontwaken, de natuur die geeft en de natuur die vraagt. Halve dag theorie – halve dag praktijk. We zaaien al een beetje en kijken met de kinderen een eerste keer naar de bijen op de imkerij. Na de paasvakantie: de natuur is in volle kracht, bijenseizoen en vroegbloeiers onder de aandacht brengen, de voortplanting van fauna en flora piekt, opwarming van de bodem, we zaaien volop. Klasuitstappen naar Plukgeluk; jong bos waar successie heel zichtbaar is. Leren observeren. Eind mei: de natuur neemt een rustpauze, zichtbare vruchtzetting… droogtestress begint, bodemanalyse, observeren van onze zaai- en plantresultaten Juni: zomerstek 2e deel van de bloesemboog, 1e vruchten rijpen af. We zien het pasgeboren, jonge leven groeien en zorgen voor extra drinkplaatsen, schuilplaatsen,… Watervoorziening is nu cruciaal voor de planten. Controle en verzorging van het geleverde werk. Afronding. Juli-Augustus: beheer van plantgoed met vrijwilligers, locaties zoeken September-Oktober: definitief toewijzen van planten/plantschema leren maken Na herfstvakantie tot eind december: herfststek en definitief aanplanten (bomen, struiken, planten, bloembollen) Evalueren en uitbreiding naar andere districten Leerkrachten van district Antwerpen nemen het beheer over

Drukwerk-communicatie: 1000€ Cargofiets 4500€

Zadenmengelingen 600€ Bloembollen 2000€ 25 m3 compost: 450€ groendienst leveren? Mulch: 150€ of groendienst leveren? Stekmateriaal: 2000€ Worteldoek, piketten, bodemverbeteraar: 1200€ Landmeter: 1000€

Het werk zal 12 maanden in beslag nemen, gespreid over meer dan een jaar. Het is een 3/5 opdracht van 1 persoon. Voorts zal er ingezet worden op vrijwilligers. 3/5 loonkost: 33000€